Cảm nhận nét đặc sắc buổi “Yến tiệc vương giả” thời vua Nguyễn

Trong khuôn khổ Festival nghề Huế 2011, chúng tôi may mắn khi được mời dùng Yến tiệc vua Nguyễn lần đầu tiên được phục dựng lại sau 65 năm. Xin gửi đến quý độc giả những cảm nhận về buổi tiệc độc đáo này.

Người nữ nghệ nhân tài hoa và rất đỗi duyên dáng đã tái hiện lại chi tiết buổi Yến tiệc vua Nguyễn này là cô Hồ Thị Hoàng Anh, hậu duệ của ông Hồ Văn Tá, Đội trưởng đội Thượng Thiện dưới thời vua Khải Định và vua Bảo Đại - 2 đời vua cuối cùng nhà Nguyễn.

Trong không gian yên tĩnh, lưu giữ lại hầu hết những nét vàng son, từng món ăn được các người phục vụ dâng lên bàn cho 26 thượng khách may mắn được mời thưởng thức. Mỗi món ăn tương ứng với một bài nhạc cung đình mà dàn nhã nhạc cung đình Huế biểu diễn.



Thức ăn được trang trí đẹp, tao nhã nhưng không kém phần cầu kỳ với nhiều thành phần, gia vị, hương liệu, được bố trí chỉ một lượng vừa phải trong các loại chén, dĩa mạ vàng rất sang trọng. Người ăn dùng đôi đũa tre dài, ăn xong một lần rồi bỏ như phong tục xưa.

Được may mắn có mặt trong thành phần khách mời, chúng tôi đã thực sự lắng đi trong những khoảnh khắc để thưởng thức hương vị từng món ăn với một sự trân trọng đến khó tả.
Món đầu là khối bò được làm từ thịt bò gói trong 1 chiếc lá ổi sắp cùng đồ chua bằng củ quả được tĩa vẽ theo hoa văn Huế. Khi ăn vào cảm thấy bùi bùi như có vị mè, thơm thơm như hương riềng non, hòa với vị ngọt ngào của thịt… và như tan ra trong miệng.

Món thứ hai là bào ngư rim. Con bào ngư được cắt thành 3 miếng nhỏ, rim lên với gia vị đặc biệt dùng kèm với bánh kê, bánh khoai tía, nấm hương bọc chả tôm, trang trí một chút xíu hoa ngồng cải… Mùi bào ngư rất thơm nhưng không tanh, ăn kèm với những loại bánh trên cho ra một vị rất lạ, cảm giác người khỏe vô cùng.

Món thứ ba là vi cá tôm ba oản. Từng sợi vi cá nhỏ hơn cây tăm được cuốn thành từng tua nhỏ bọc ngoài là tôm ba oản, trông như những viên kẹo. Món này dùng kèm với măng, trứng, nấm mèo, thịt, chả,… được thái vuông vức nhỏ nhắn. Vì là món nấu nên món ăn có nước nên rất dễ ăn. Nước dùng trong, thơm ngọt có lẫn vài sợi vi cá trong veo hòa với các hương vị của rau quả, thịt, trứng …Từ trình bày đến hương vị rất tao nhã.


Món tiếp là hải sâm dồn thịt dùng với củ sen nhồi nếp. Hải sâm được chọn giống hải sâm gai là loại hải sâm ngon nhất, sau khi chế biến thì và dồn tôm, thịt vào dùng kèm với củ sen nhồi nếp và rưới nước sốt thượng hạng sền sệt sóng sánh trong dĩa rất hấp dẫn. Lúc xưa các đội hải thuyền của vua ở Hoàng Sa và Trường Sa đánh bắt hải sâm để cung tiến .

Món thứ năm là cháo bong bóng cá đường –gân nai. Con cá đường là loài cá rất hiếm tại các con sông ở vùng Rạch Giá - Long Xuyên. Khi câu cá về, chỉ lấy mỗi một bong bóng cá. Sau đó ướp gia vị và nướng sơ cho cứng bong bóng. Cuối cùng là cắt bong bóng ra từng miếng nhỏ, bỏ vào nấu với cháo hạt ý dĩ. Món cháo với nuớc dùng rất trong mà thơm ngọt có thêm gân nai đã hầm mềm hòa với sự mềm mại của những hạt cao lương.


Trong lúc ăn, khách sẽ được đãi uống rượu hoa cúc. Tưởng chừng đơn giản nhưng đây là loại hoa cúc đặc biệt đã được ủ với rượu trắng rồi hạ thổ đã 6 năm. Khi uống vào, rượu như thoảng cảm giác trôi qua cổ họng như một luồng hơi ngọt, hương thơm bí ẩn.

Sau 5 món ăn, toàn bộ mâm đĩa sẽ được người phục vụ dọn xuống hết. Thượng khách sẽ được uống trà hương sen với nguyên liệu chính là trà tước thiệt (trà lưỡi con chim sẻ) ướp với hương sen tinh khiết của hồ Tịnh Tâm Huế. Nước trà đăng đắng nhưng có hương thơm thoảng của sen tươi cho người thưởng trà một cảm giác khỏe khoắn lạ. Lúc này, khách sẽ bắt đầu xỉa răng bằng một chiếc tăm tre dài, một đầu nhọn để xỉa chân răng, một đầu to được làm tơi đi để chà răng.

Và để tráng miệng, mỗi vị khách sẽ được mời một chén chè yến sào chưng với hạt sen. Yến sào dùng chế biến là loại yến tự nhiên chứ không phải loại yến nuôi, được lấy từ các tổ yến sào ở Hội An, vốn được xem là nơi có yến ngon nhất Việt Nam từ xưa đến nay. Món chè này nấu với đường phèn thượng hạng của Quảng Ngãi nên tạo thành món ngọt thanh tao, thơm ngọt lại rất bổ dưỡng.

Đa số thực khách sau khi ăn xong đều cảm thấy trong người khỏe lạ thường. Đến ngày hôm sau, cảm giác khỏe vẫn cứ còn trong cơ thể.

Đây là lần đầu tiên một buổi Yến tiệc cung đình thời vua Nguyễn được phục dựng công phu với mọi khâu như lúc xưa. Việc làm này nhằm đi đến một công việc tiếp theo là khôi phục lại Yến tiệc nguyên bản thời vua Nguyễn nhằm phục vụ du lịch cao cấp. Hy vọng không xa, Huế sẽ có thêm 1 sản phẩm du lịch hết sức độc đáo: “Dự Yến tiệc vua Nguyễn”.



(Theo Dân trí)